Kwadrantektomia - wskazania, przeciwwskazania, powikłania

Co to jest kwadrantektomia?

Kwadrantektomia to zabieg chirurgiczny wykonywany w celu usunięcia tkanki rakowej z piersi przy jednoczesnym zachowaniu jak największej ilości tkanki piersi. Jeden „kwadrant” piersi jest usuwany, aby usunąć raka wraz z marginesem zdrowej tkanki. Ta procedura jest przykładem operacji oszczędzającej piersi i może być dostępna jako alternatywa dla pełnej mastektomii, w której cała pierś jest usuwana, u niektórych kobiet, u których zdiagnozowano raka piersi.
Kwadrantektomie usuwają więcej tkanek niż pobierane podczas lumpektomii piersi, jednocześnie zachowując jak najwięcej piersi. Procedury te wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Chirurg usunie guz nowotworowy wraz z marginesem tkanki około guza (około trzech centymetrów) wokół guza. Skóra nad guzem zostanie wycięta, a chirurg usunie również część leżącej poniżej tkanki mięśniowej. W razie potrzeby można również usunąć sąsiednie węzły chłonne.

Kiedy pacjent przejdzie operację, kształt i rozmiar piersi zostanie zniekształcony. Pacjenci mają kilka opcji zarządzania piersią po kwadrantektomii. Jedną z opcji jest noszenie wyściełanych staników. Biustonosze mogą być specjalnie zaprojektowane, aby dopasować się do specyficznego kształtu piersi kobiety i zapewnić wyściółkę dla bardziej naturalnego wyglądu. Możliwe jest również poddanie się operacji plastycznej w celu zmiany kształtu i wielkości piersi po kwadrantektomii. Jeśli jest to bezpieczne, operację tę należy wykonać przed rozpoczęciem chemioterapii i radioterapii, ponieważ ciało pacjenta nie będzie w stanie tak łatwo zregenerować się podczas operacji.
Operacje oszczędzające piersi, takie jak kwadrantektomia, są często stosowane zamiast pełnych mastektomii. Odzyskiwanie po takich operacjach jest mniej traumatyczne pod względem fizycznym i emocjonalnym. Jeśli lekarz uważa, że ​​możliwe będzie zachowanie tkanki piersi przy jednoczesnym odpowiednim leczeniu raka piersi, pacjentowi może zostać zalecona procedura taka jak lumpektomia lub kwadrantektomia. Jeśli jednak guz jest szczególnie duży lub inwazyjny, lekarz może zalecić usunięcie całej piersi jako najlepszą opcję leczenia.

Kiedy można wykonać kwadrantektomię?

Oszczędzające postępowanie terapeutyczne u pacjentek chorych na raka piersi w postaci kwadrantektomii możliwe jest u chorych:

• u których wykryto wczesną postać raka sutka, a guz w obrazie mammograficznym nie przekracza średnicy 3 cm;
• u których wykonanie kwadrantektomii umożliwia osiągnięcie korzystnego efektu kosmetycznego;
• u których nie stwierdzono przerzutów do węzłów chłonnych;
• u których możliwe jest wycięcie zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek czyli w przypadku zmiany: pojedynczej, dobrze ograniczonej, nie naciekającej skóry lub klatki piersiowej;
• u których nie występują bezwzględne przeciwskazania do wykonania zabiegu.

Kiedy wykonanie kwadrantektomii nie jest możliwe?

Wykonanie zabiegu oszczędzającego w postaci kwadrantektomii nie jest możliwe w przypadku pacjentek u których stwierdzono obecność raka wieloośrodkowego, jak również rozległe mikrozwapnienia w piersi. Zbyt duża średnica i rozmiar guza (pow. 3 cm), uprzednio przebyte napromienianie piersi, wznowa raka po uprzednim leczeniu oszczędzającym jak również brak możliwości uzyskania marginesu tkanek zdrowych wokół guza także nie pozwalają na przeprowadzenie zabiegu. Dodatkowo wśród przeciwskazań do zabiegu kwadrantektomii wymienia się choroby układowe i tkanki łącznej (kolagenozy), ciążę, zły stan ogólny pacjentki oraz dający się przewidzieć zły efekt kosmetyczny.

Jak przebiega operacja?

Pacjent zwykle na czas zabiegu umieszczany jest w znieczuleniu ogólnym. W niektórych przypadkach można podać znieczulenie miejscowe z sedacją, aby pomóc pacjentowi się zrelaksować.
Podczas kwadrantektomii wokół obwodu guza usuwany jest margines normalnej tkanki sutka, skóry i wyściółki mięśniowej. Zmniejsza to ryzyko pozostawienia nieprawidłowych komórek i rozprzestrzeniania się lokalnie lub do innych części ciała (proces zwany przerzutami). Ilość usunięta wynosi zazwyczaj około jednej czwartej wielkości piersi (stąd „kwadrant” w kwadrantektomii). Pozostała tkanka jest następnie rekonstruowana w celu zminimalizowania wszelkich defektów kosmetycznych, a następnie zaszyta szwami. Tymczasowe dreny mogą być umieszczane przez skórę w celu usunięcia nadmiaru płynu z pola operacyjnego.
Niektórzy pacjenci mogą mieć usunięte węzły chłonne spod pach (tzw. pachowe węzły chłonne) po tej samej stronie co guz. Węzły chłonne to małe, owalne lub przypominające fasolę masy znajdujące się w całym ciele, które działają jak filtry przeciwko obcym materiałom i komórkom rakowym. Jeśli komórki rakowe oderwą się od swojego pierwotnego miejsca wzrostu, mogą najpierw podróżować do węzłów chłonnych i zacząć rosnąć, zanim udadzą się do innych części ciała. Usunięcie węzłów chłonnych jest zatem metodą określenia, czy nowotwór zaczął się rozprzestrzeniać. Aby usunąć węzły, wykonuje się drugie nacięcie w okolicy pachy i usuwa się poduszkę tłuszczową zawierającą węzły chłonne. Tkanka jest następnie wysyłana do patologa.

Jakie mogą być powikłania  kwadrantektomii?

Ryzyko związane z chirurgicznym usunięciem tkanki piersi obejmuje krwawienie, infekcję, asymetrię piersi, zmiany czucia, reakcję na znieczulenie i nieoczekiwane blizny.
Niektóre z zagrożeń związanych z usunięciem węzłów chłonnych obejmują nadmierne krwawienie, infekcję, ból, nadmierny obrzęk i uszkodzenie nerwów podczas operacji. Uszkodzenie nerwów może być tymczasowe lub trwałe i może skutkować osłabieniem, drętwieniem, mrowieniem i opadaniem. Obrzęk limfatyczny stanowi również ryzyko, gdy węzły chłonne zostały usunięte; może wystąpić natychmiast po operacji lub kilka miesięcy lub lat później. 

Jak wygląda opieka postpenitencjarna?

Pacjent może wrócić do domu tego samego dnia lub pozostać w szpitalu od jednego do dwóch dni po zabiegu. Instrukcje dotyczące wypisu będą zawierały informacje o tym, jak dbać o nacięcie i dreny, jakie czynności należy ograniczyć (tj. prowadzenie pojazdów i podnoszenie ciężarów) oraz jak radzić sobie z bólem pooperacyjnym. Pacjentom często poleca się noszenie dobrze dopasowanego stanika podtrzymującego przez co najmniej tydzień po zabiegu. Wizyta kontrolna w celu usunięcia szwów i drenów jest zwykle wyznaczana 10–14 dni po zabiegu.
W przypadku usunięcia węzłów chłonnych należy podjąć określone kroki, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia obrzęku limfatycznego ramienia, stanu, w którym nadmiar płynu nie jest prawidłowo odprowadzany z tkanek ciała, co skutkuje przewlekłym obrzękiem. Ten obrzęk może czasami stać się na tyle poważny, że zakłóca codzienną aktywność. Przed wypisem pacjent dowie się, jak dbać o ramię i jak unikać infekcji. Zostanie również poinstruowana, aby unikać oparzeń słonecznych, nie dźwigać ciężarów i uważać, aby nie nosić obcisłej biżuterii i elastycznych opasek.
Większość pacjentów przechodzi radioterapię w ramach pełnego planu leczenia. Promieniowanie zwykle rozpoczyna się natychmiast lub wkrótce po kwadrantektomii i obejmuje schemat leczenia obejmujący pięć dni w tygodniu przez pięć do sześciu tygodni. Inne metody leczenia, takie jak chemioterapia lub terapia hormonalna, mogą być również przepisywane w zależności od wielkości i stadium raka pacjenta.

Gdzie udać się w Warszawie na konsultację po rozpoznanie i leczenie raka piersi?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie jest przychodnią gdzie działa Poradnia Nowotworów Piersi. Lekarze w niej zatrudnieni są to bardzo dobrzy specjaliści leczący nowotwory piersi.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa, chemioterapeuty, chirurga skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
netinbag.com/pl/medicine/what-is-a-quadrantectomy.html
szpitalnaklinach.pl/blog/kwadrantektomia-operacja-oszczedzajaca-w-leczeniu-raka-piersi/
surgeryencyclopedia.com/Pa-St/Quadrantectomy.html