Zastosowanie radioterapii w nowotworach głowy i szyi

Radioterapia to jedna z kluczowych metod leczenia nowotworów głowy i szyi. Ten artykuł ma na celu dokładne wyjaśnienie, czym jest radioterapia, jakie ma zastosowanie w leczeniu nowotworów głowy i szyi, jak przebiega diagnostyka oraz leczenie w tym zakresie, a także jakie korzyści może przynieść pacjentom. Tekst jest przeznaczony dla wszystkich Czytelników, niezależnie od wieku czy poziomu wiedzy medycznej. Na końcu artykułu znajdziesz zaproszenie na konsultacje oraz badania w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie, gdzie nasi specjaliści pomogą w kompleksowym leczeniu nowotworów głowy i szyi.

1. Czym jest radioterapia?

Radioterapia to metoda leczenia nowotworów wykorzystująca promieniowanie jonizujące, które działa bezpośrednio na komórki nowotworowe. Promieniowanie to powoduje uszkodzenia DNA komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci lub zatrzymania podziału. W przypadku nowotworów głowy i szyi radioterapia może być stosowana jako leczenie samodzielne, uzupełniające po operacji lub w połączeniu z chemioterapią.

Jak działa radioterapia?

Promieniowanie jest precyzyjnie kierowane na obszar zmiany nowotworowej, co pozwala zminimalizować uszkodzenia zdrowych tkanek otaczających guz. Nowoczesne techniki radioterapii, takie jak radioterapia konformalna 3D, IMRT (intensywna modulowana radioterapia) czy IGRT (radioterapia z obrazowaniem), umożliwiają maksymalną skuteczność przy minimalizacji efektów ubocznych.

2. Nowotwory głowy i szyi – charakterystyka i wyzwania terapeutyczne

Nowotwory głowy i szyi to grupa różnych nowotworów zlokalizowanych w jamie ustnej, nosowej, gardle, krtani, śliniankach oraz w okolicach szyi. Najczęściej spotykanym typem jest rak płaskonabłonkowy. Leczenie tych nowotworów jest szczególnie trudne ze względu na bliskość ważnych struktur anatomicznych takich jak nerwy, naczynia krwionośne, drogi oddechowe i pokarmowe.

Wyzwania w leczeniu:

• Zachowanie funkcji mowy, połykania i oddychania

• Minimalizacja powikłań estetycznych

• Unikanie uszkodzeń nerwów i naczyń

• Skuteczna kontrola miejscowa nowotworu

Radioterapia, dzięki swojej precyzji, jest szczególnie cennym narzędziem w leczeniu tych nowotworów.

3. Diagnostyka nowotworów głowy i szyi w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

W leczeniu nowotworów głowy i szyi kluczowa jest dokładna diagnostyka, którą realizujemy w Onkolmed Lecznica Onkologiczna. Nasi specjaliści: onkolodzy, radiolodzy oraz chirurdzy onkologiczni korzystają z najnowocześniejszych metod diagnostycznych:

• Tomografia komputerowa (TK) – pozwala na ocenę rozległości guza i ewentualnych przerzutów

• Rezonans magnetyczny (MRI) – szczególnie ważny przy ocenie nacieku tkanek miękkich

• PET-CT (pozytonowa tomografia emisyjna) – umożliwia wykrycie aktywności metabolicznej guza i ewentualnych przerzutów

• Biopsja – potwierdzenie histopatologiczne diagnozy nowotworu

Precyzyjna diagnostyka umożliwia dobranie najlepszego planu leczenia, w tym indywidualnej radioterapii. Nasi lekarze specjaliści wykonują powyższe badania w szpitalu a w Onkolmed Lecznica Onkologiczna podczas konsultacji omawiają wyniki badań.

4. Metody radioterapii stosowane w leczeniu nowotworów głowy i szyi

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna stosujemy zaawansowane techniki radioterapii, które zapewniają wysoką skuteczność i bezpieczeństwo leczenia:

• Radioterapia konformalna 3D – kształtowanie wiązki promieniowania tak, by dokładnie obejmowała guz i oszczędzała zdrowe tkanki

• IMRT (intensywna modulowana radioterapia) – pozwala na dostosowanie intensywności promieniowania w różnych obszarach guza i otaczających tkanek

• IGRT (radioterapia z obrazowaniem) – kontrola położenia guza podczas każdej sesji leczenia

• Radioterapia stereotaktyczna (SRS) – stosowana w przypadku małych, dobrze zlokalizowanych zmian nowotworowych

• Radioterapia protonowa – nowoczesna forma radioterapii, oferująca jeszcze większą precyzję i ochronę tkanek zdrowych (dostępna we współpracujących placówkach)

5. Zastosowanie radioterapii w różnych typach nowotworów głowy i szyi

Radioterapia ma różne zastosowania w zależności od rodzaju i zaawansowania nowotworu:

Rak krtani i gardła

Radioterapia często stanowi leczenie pierwszego wyboru, szczególnie w początkowych stadiach choroby. Może być też uzupełnieniem po operacji. W połączeniu z chemioterapią pozwala na skuteczną kontrolę guza oraz zachowanie funkcji głosu.

Rak jamy ustnej i nosa

Zazwyczaj radioterapia jest uzupełnieniem leczenia chirurgicznego, zwłaszcza gdy guz jest zaawansowany lub gdy istnieje ryzyko pozostawienia mikroskopowych zmian nowotworowych.

Nowotwory ślinianek

W zależności od typu i stopnia zaawansowania, radioterapia może być stosowana jako samodzielne leczenie lub jako uzupełnienie operacji.

6. Skuteczność radioterapii oraz ewentualne skutki uboczne

Radioterapia w nowotworach głowy i szyi jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia, potwierdzoną licznymi badaniami klinicznymi. W wielu przypadkach pozwala na całkowite wyleczenie lub znaczne wydłużenie życia pacjenta.

Skutki uboczne radioterapii:

• Zaczerwienienie i podrażnienie skóry

• Suchość w jamie ustnej (kserostomia)

• Zaburzenia smaku

• Problemy z przełykaniem

• Zmęczenie

• W rzadkich przypadkach – uszkodzenia nerwów czy tkanek kostnych

W Onkolmed stosujemy nowoczesne techniki, które minimalizują te skutki, a nasi specjaliści dbają o odpowiednią opiekę wspomagającą.

7. Specjaliści i opieka w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie pacjentami z nowotworami głowy i szyi zajmują się:

• Onkolodzy – planują leczenie oraz koordynują cały proces terapeutyczny

• Radioterapeuci – przygotowują i prowadzą leczenie radioterapią

• Chirurdzy onkologiczni – wykonują zabiegi operacyjne, jeśli są konieczne

• Radiolodzy – wykonują i interpretują badania obrazowe

• Specjaliści rehabilitacji – wspierają pacjentów w powrocie do sprawności

• Psycholodzy onkologiczni – pomagają radzić sobie z trudnościami emocjonalnymi

Nasi lekarze korzystają z nowoczesnych technik i stale podnoszą kwalifikacje, uczestnicząc w szkoleniach i konferencjach krajowych oraz międzynarodowych.

8. Zaproszenie na konsultacje i badania w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

Jeśli zauważyłeś u siebie objawy mogące sugerować nowotwór głowy i szyi, takie jak:

• Trudności w przełykaniu,

• Guzki lub zgrubienia w okolicy szyi,

• Przewlekły ból gardła lub ucha,

• Zmiany głosu,

• Krwawienia z jamy ustnej lub nosa.

Zapraszamy do kontaktu z Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. Oferujemy kompleksową diagnostykę oraz leczenie nowotworów głowy i szyi, prowadzone przez doświadczonych specjalistów.

Nasi lekarze dobiorą indywidualny plan leczenia, który może obejmować radioterapię, chirurgię i chemioterapię, wykorzystując najnowsze osiągnięcia medycyny.

9. Podsumowanie

Radioterapia jest nieocenioną metodą w leczeniu nowotworów głowy i szyi, pozwalającą na precyzyjne leczenie i zachowanie funkcji ważnych dla codziennego życia. Nowoczesne techniki radioterapii stosowane w Onkolmed Lecznica Onkologiczna dają pacjentom szansę na skuteczne leczenie z minimalnymi skutkami ubocznymi.

Jeśli masz pytania lub potrzebujesz konsultacji, skontaktuj się z nami – jesteśmy tu, by Ci pomóc.

Źródła

1. NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Head and Neck Cancers (National Comprehensive Cancer Network, 2024)

2. Trotti A, et al. "Radiotherapy for head and neck cancer: current practice and future directions." Lancet Oncology. 2023;24(4):e150-e161.

3. Levendag PC, et al. "Modern radiotherapy techniques in head and neck cancer." Radiotherapy and Oncology. 2022;165:45-53.

4. Zenda S, et al. "Efficacy and safety of IMRT in head and neck cancer." Journal of Clinical Oncology. 2021;39(15):1650-1660.

5. Onkolmed Lecznica Onkologiczna – materiały własne oraz protokoły leczenia stosowane w placówce (2025).