05 Sie 2017
Rak piersi – objawy, rozpoznanie, rodzaje oraz leczenie
Co to jest rak piersi?
Rak piersi jest to nowotwór złośliwy powstający z komórek gruczołu piersiowego, który rozwija się miejscowo w piersi oraz daje przerzuty do pachowych węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych (np. płuc, wątroby, kości i mózgu). Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Stanowi około 23% wszystkich zachorowań z powodu nowotworów złośliwych u kobiet i około 14% zgonów z tego powodu. Szacuje się, że rocznie raka piersi rozpoznaje się u 1,5 miliona kobiet na całym świecie, a około 400 tysięcy umiera z tego powodu. Jest to najczęstszy nowotwór złośliwy wśród mieszkanek krajów wysoko cywilizowanych, takich jak USA, Kanada, Australia czy kraje Europy Zachodniej. Najmniej zachorowań na raka piersi notuje się w południowej Azji i Afryce. Rak piersi, który należy do najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet, u mężczyzn występuje rzadko.
Jakie są rodzaje raka piersi?
Nowotwory piersi można podzielić ze względu na:
- umiejscowienie;
- rodzaju guza.
Najczęściej występujące rodzaje raka piersi ze względu na umiejscowienie to:
- rak wewnątrzzrazikowy – stanowi 15% wszystkich nowotworów piersi. Może ograniczać się tylko do komórek gruczołowych lub naciekać na tkankę tłuszczową i układ limfatyczny, a stamtąd drogą krwi dawać przerzuty na inne narządy;
- rak wewnątrzprzewodowy – ten typ nowotworu stanowi 80% wszystkich przypadków raka. Ogranicza się do przewodów mlecznych, ale ma tendencję do tworzenia przerzutów na inne narządy;
- rak zapalny – jest to rzadki, ale bardzo agresywny rodzaj raka, najczęściej wykrywany w ostatnim stadium, kiedy szansa na wyleczenie jest niewielka. Obejmuje również skórę piersi, która jest zaczerwieniona, a jej faktura przypomina skórkę pomarańczy;
- rak śluzowy – umiejscowiony jest w komórkach, które produkują śluz. Jego granice są wyraźnie oddzielone od pozostałych tkanek. Daje dobre rokowania.
Nowotwór może być inwazyjny, czyli taki, który przemieszcza się do innych tkanek ciała, lub nieinwazyjny (in situ), który ogranicza się tylko do tkanki gruczołowej lub przewodów mlecznych. Drugi rodzaj guzów w piersiach daje chorej większe szanse na wyzdrowienie.
Niegroźne rodzaje guzków w piersiach to:
Torbiele
Nazywa się je także cystami. Występują najczęściej i mogą dotyczyć nawet połowy kobiet między 30. a 40. rokiem życia. Ich przyczyną są zaburzenia endokrynologiczne, związane z wpływem hormonów na tkankę gruczołu piersiowego (prolaktyny, insuliny, androgenów i hormonów tarczycy). W dotyku są gładkie, przesuwalne względem podłoża i niezbyt twarde, przypominają pęcherzyk wypełniony płynem. Nie są duże, ale mogą być łatwo wyczuwalne palpacyjnie przez osoby, które nie są wyszkolone w zakresie samobadania piersi. Często pojawiają się nagle i szybko rosną. Ich rozmiar nie ma wpływu na rokowanie, jednak duże torbiele mogą sprawiać dolegliwości bólowe.
Te rodzaje guzów na piersiach, mimo że są nieagresywne, wymagają potwierdzenia histopatologicznego oraz dalszej obserwacji pod kontrolą USG piersi i mammografii. Torbiel można nakłuć i ściągnąć z niej płyn lub usunąć chirurgicznie.
Gruczolakowłókniaki
Dotyczą głównie kobiet przed 30. rokiem życia. Ich przyczyną jest nadmierny rozrost tkanki gruczołowej piersi. Są zmianami gładkimi, twardymi, o wyraźnie zaznaczonej granicy Mają gumowatą konsystencję. Umiejscowione są zwykle w okolicy brodawki. W jednej piersi może powstać kilka gruczolakowłókniaków jednocześnie o różnej wielkości. Niekiedy mogą spowodować zniekształcenia sutka.
Ryzyko zezłośliwienia tego rodzaju guzków na piersiach jest niewielkie, jednak ich pojawienie się zawsze wymaga konsultacji lekarskiej, wykonania diagnostycznych badań obrazowych oraz dalszej obserwacji. Lekarze uważają, że powinno się je usuwać, aby zapobiegać ich wzrostowi.
Brodawczaki wewnątrzprzewodowe
Pojawiają się u kobiet przed 50. rokiem życia. Ich charakterystycznym objawem jest wydzielina z brodawki sutkowej o charakterze krwistym lub surowiczym. Ryzyko zezłośliwienia jest większe, niż w przypadku pozostałych zmian.
Jakie są przyczyny raka piersi?
Przyczyny powstawania raka piersi mogą być bardzo różne. Niektóre z nich wynikają z wieku kobiety a niektóre ze stylu życia. oto one:
- Płeć
99% przypadków raka piersi dotyczy kobiet. Warto jednak wiedzieć, że gruczoły piersiowe mężczyzn, mimo iż są słabiej rozwinięte, w rzadkich przypadkach również mogą stać się punktem wyjścia nowotworu. - Wiek
Ryzyko zachorowania na raka piersi rośnie wraz z wiekiem. Statystycznie zachorowania dotyczą najczęściej kobiet w wieku 50-69 lat. Z powodu stale zwiększającej się przeciętnej długości życia, należy spodziewać się rosnących trendów zachorowalności na choroby nowotworowe, w tym raka piersi. - Czynniki hormonalne
Tkanka gruczołów piersiowych podlega bardzo silnym wpływom hormonów płciowych - estrogenów i progesteronu. Istnieje wiele różnorodnych czynników, które poprzez oddziaływanie na gospodarkę hormonalną, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia raka piersi.
Jednym z nich jest tzw. przedłużona stymulacja estrogenowa, czyli długi okres oddziaływania estrogenów na gruczoł piersiowy. Wiąże się ona zarówno z wczesnym wystąpieniem pierwszej miesiączki, jak i późnym rozpoczęciem okresu menopauzy.
Innymi czynnikami ryzyka są późne urodzenie pierwszego dziecka lub bezdzietność.
Wpływ karmienia piersią na rozwój nowotworu piersi pozostaje niejasny - według niektórych badań, powoduje ono strukturalne i biochemiczne zmiany w gruczołach piersiowych, zmniejszające ryzyko wystąpienia raka.
Duży wpływ na wewnątrzustrojową gospodarkę hormonów płciowych ma stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych oraz hormonalnej terapii zastępczej - te grupy leków również zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia raka piersi. - Czynniki genetyczne
Około 5% przypadków raka piersi jest uwarunkowane predyspozycją genetyczną. Rodzinne występowanie tego nowotworu powiązane jest z mutacją genów BRCA1 i BRCA2. Zwiększa ona również ryzyko wystąpienia raka jajnika.
Sama obecność mutacji nie znaczy jednak, że u pacjentki na 100% wystąpi rak piersi. Ryzyko szacuje się, w zależności od źródeł, na 50-80%.
Nowotwór wywołany mutacją genów BRCA1 i 2 statystycznie częściej występuje u młodszych kobiet i ma bardziej agresywny charakter. Ogniska nowotworowe mogą jednocześnie pojawić się w obu gruczołach piersiowych.
Wykrycie mutacji BRCA1 lub 2 jest wskazaniem do podjęcia odpowiednich działań profilaktycznych. - Czynniki dietetyczne i środowiskowe, wynikające ze stylu życia
Otyłość, niska aktywność fizyczna, dieta zawierająca duże ilości tłuszczów zwierzęcych oraz spożywanie alkoholu zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi.
Nadmiar tkanki tłuszczowej wpływa na zaburzenia gospodarki hormonalnej organizmu, w tym również - tak istotnej dla gruczołów piersiowych - gospodarki estrogenowej. - Zmiany w obrębie gruczołów piersiowych
Niekiedy rak piersi może rozwijać się na podłożu wcześniej występujących zmian łagodnych. Atypowe zmiany rozrostowe, w których wykryte zostają komórki mogące mieć tendencję do złośliwienia, wymagają bacznej obserwacji, a niekiedy także usunięcia. - Historia przebytego nowotworu piersi
Pacjentki, które w przeszłości zmagały się z rakiem piersi, mają istotnie zwiększone ryzyko rozwinięcia się nowotworu w drugiej piersi. - Ekspozycja na promieniowanie jonizujące
Przebycie naświetlań (np. radioterapia) klatki piersiowej w młodym wieku może sprzyjać procesowi nowotworzenia.
Jakie objawy daje rak piersi?
Każde niepokojące zmiany, które mogą stanowić potencjalne objawy raka piersi powinien zweryfikować doświadczony lekarz. We wczesnych stadiach rak sutka może być wykryty wyłącznie badaniem specjalistycznym. W miarę rozrostu guza piersi dochodzą kolejne symptomy takie jak asymetria piersi, wciągnięcie skóry lub brodawki sutkowej, zaczerwienienie skóry, jednostronny wyciek z brodawki.
Najczęstszym objawem raka sutka jest guz, który nierzadko wykrywa sama chora. Częstość występowania tego objawu szacuje się między 65% a 76%. Guz jest zwykle dość twardy, czasami ma nierówną powierzchnię i na ogół dobrze wyczuwalne granice. Guzek piersi jest najczęściej całkowicie niebolesny, a pacjentki bardzo rzadko zgłaszają towarzyszące mu objawy, takie jak kłucie czy pociąganie.
Innym charakterystycznym objawem jaki daje rak piersi jest wyciek z brodawki sutkowej. Sama brodawka może być wciągnięta, pogrubiała, o zmienionym zabarwieniu lub z owrzodzeniami.
Symptomy raka sutka mogą dotyczyć także skóry. Może ona być zaczerwieniona, zmieniona, z obecnością twardego nacieku, owrzodzenia czy wciągnięcia. Objaw skórki pomarańczowej świadczy zazwyczaj o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego.
Wszystkie te objawy raka piersi nie powinny być bagatelizowane i wymagają konsultacji lekarza.
Jak wygląda rozpoznanie raka piersi?
Najprostszą metodą wstępnej diagnozy jest samobadanie. W wielu kampaniach kobiety zachęcane są do badania piersi pod kątem różnego rodzaju guzków w trakcie wykonywania codziennych czynności: mycia się, ubierania, itp. Obserwacja własnego ciała jest kluczowa i stanowi wskazanie do zasięgnięcia profesjonalnej konsultacji medycznej.
Niestety, nie zawsze jest to tak proste. U części kobiet sięgającej nawet 25 procent populacji dotkniętych nowotworem piersi zmiany nie muszą być wyczuwalne pod palcami. Dlatego też zalecane jest profilaktyczne badanie mammograficzne, które należy wykonywać przynajmniej raz do roku. Badanie to nie wymaga przyjęcia bardzo wysokich dawek promieniowania – są one porównywalne z tymi, jakie wykorzystywane są przy prześwietleniach zębów. Mammografia pozwala wykryć nawet niewielkie zwapnienia, które mogą świadczyć o rozwoju nowotworu. Skuteczność diagnostyki z pomocą mammografu sięga nawet 85 procent, przy czym zależy ona od gęstości piersi, a co za tym idzie jej rozmiaru i nierzadko wieku badanej osoby.
Zmiany wykryte mammografem najczęściej kwalifikują się do dalszej diagnostyki z wykorzystaniem biopsji, z podziałem na cienko- i gruboigłową, przy czym to właśnie wynik tego drugiego rodzaju badania pozwala skierować kobietę na leczenie. Istnieją także metody badania z użyciem ultrasonografu: standardowe USG oraz elastografia. USG piersi jest badaniem uzupełniającym, które umożliwia zbadanie zmian pod kątem ich rodzaju i wielkości, natomiast elastografia jest dużo nowocześniejszym badaniem i koncentruje się na twardości guza.
W diagnostyce wykorzystuje się także rezonans magnetyczny. Jest on bardzo dokładnym i szczegółowym badaniem, którego czułość sięga nawet 98 procent. Rezonans warto zrobić nie tylko w celu obrazowania zmian już po skierowaniu na konkretny rodzaj leczenia, ale także w ramach badania przesiewowego, zwłaszcza w przypadku kobiet obarczonych ryzykiem genetycznym. Przydatny jest również tym z pań, które miały uprzednio do czynienia z operacjami biustu pod różnym kątem.
Jak przebiega leczenie raka piersi?
Leczenie raka piersi zależy od stopnia zaawansowania choroby i zawsze decyduje o nim zespół lekarzy.
Leczenie miejscowe raka piersi
Na leczenie miejscowe składa się:
- leczenie chirurgiczne;
- radioterapia.
Leczenie chirurgiczne polega na:
- usunięciu guza;
- usunięciu całej piersi (mastektomia) - jeśli to konieczne;
- ewentualnie na usunięciu pachowych węzłów chłonnych.
Leczeniem miejscowym jest też radioterapia – może być ona stosowana na każdym etapie choroby, w tym po operacji, co zmniejsza ryzyko nawrotu choroby, a gdy operacja nie jest możliwa, radioterapia zastępuje leczenie chirurgiczne.
Leczenie systemowe raka piersi
Leczenie raka piersi może mieć również charakter systemowy, tzn., że oddziałuje na wszystkie komórki organizmu, nie tylko na te chore. Do takich metod leczenia należy:
- chemioterapia;
- hormonoterapia;
- leczenie celowane, które polega na podaniu dożylnie lub doustnie leków, dopasowanych w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
Gdzie udać się w Warszawie po rozpoznanie i leczenie raka piersi?
Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie jest przychodnią gdzie działa Poradnia Nowotworów Piersi i Poradnia Ginekologii Ogólnej i Onkologicznej. Lekarze w nich zatrudnieni są to bardzo dobrzy specjaliści leczący nowotwory piersi.
W celu umówienia się na konsultację u onkologa, ginekologa, chemioterapeuty, chirurga, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337
Źródła:
onkologia.org.pl/rak-piersi-kobiet
hellozdrowie.pl/rak-piersi-rodzaje-jakie-sa-rodzaje-guzkow-w-piersiach
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/nowotwory/rak-piersi-rodzaje-profilaktyka-diagnostyka-leczenie-aa-LhEr-qXpF-nKej.html#czynniki-ryzyka-raka-piersi
zdrowie.wprost.pl/tematy/10234861/rak-piersi.html
zwrotnikraka.pl/objawy-raka-piersi-sutka/