Trombocytoza – Co musisz wiedzieć? Kompletny przewodnik po przyczynach, diagnozie i leczeniu

Czy kiedykolwiek słyszałeś o trombocytozie, ale nie do końca wiesz, czym jest i jakie niesie za sobą konsekwencje? Ten artykuł wyjaśni Ci wszystko w sposób prosty i zrozumiały, niezależnie od Twojego wieku i poziomu wiedzy medycznej. Opowiemy, czym jest trombocytoza, jakie są jej przyczyny, jak się ją diagnozuje oraz jakie metody leczenia są dostępne – także w prywatnej przychodni onkologicznej Onkolmed w Warszawie.

1. Czym jest trombocytoza?

Trombocytoza to stan, w którym w Twojej krwi jest zbyt dużo płytek krwi, czyli trombocytów. Płytki krwi są bardzo ważne, bo odpowiadają za krzepnięcie – pomagają zatamować krwawienie po skaleczeniu. Jednak zbyt wysoka liczba płytek (powyżej 450 000 na mikrolitr krwi) może powodować problemy, np. zwiększać ryzyko zakrzepów lub krwawień.

Rodzaje trombocytozy:

• Trombocytoza pierwotna (wtórna, samoistna) – to choroba, w której szpik kostny produkuje nadmierną liczbę płytek, często bez uchwytnej przyczyny. Jest to jedna z grup chorób zwanych nowotworami mieloproliferacyjnymi.

• Trombocytoza wtórna (reaktywna) – pojawia się jako reakcja na inne schorzenia lub czynniki, np. po infekcji, operacji, w chorobach zapalnych, niedoborze żelaza lub nowotworach.

Zrozumienie, która trombocytoza dotyczy Ciebie, jest kluczowe do dalszego leczenia.

2. Przyczyny trombocytozy – dlaczego może się pojawić nadmiar płytek krwi?

Trombocytoza może mieć różne podłoże, dlatego lekarze dokładnie analizują Twój stan zdrowia.

Trombocytoza wtórna (reaktywna)

Najczęstsza postać trombocytozy. Przyczyny to m.in.:

• Przebyte infekcje bakteryjne lub wirusowe

• Przewlekłe stany zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów)

• Niedobór żelaza – organizm próbuje w ten sposób zrekompensować niedokrwistość

• Po dużych zabiegach chirurgicznych lub urazach

• Choroby nowotworowe – niektóre guzy mogą powodować wzrost płytek

• Przewlekłe choroby nerek

Trombocytoza pierwotna (pierwotna mieloproliferacyjna)

Jest to choroba nowotworowa komórek szpiku, w której dochodzi do nadprodukcji płytek. Najczęściej rozpoznawane są:

• Przewlekła mieloProliferacyjna choroba (PMF)

• Nadpłytkowość samoistna (ET) – najczęstsza postać trombocytozy pierwotnej

Przyczyny tej formy są związane z mutacjami genetycznymi (np. mutacja JAK2, CALR lub MPL).

3. Objawy trombocytozy – na co zwrócić uwagę?

Często trombocytoza nie daje żadnych objawów i wykrywana jest przypadkowo podczas rutynowych badań krwi. Jeśli jednak występują symptomy, mogą to być:

• Zwiększona tendencja do powstawania zakrzepów (zakrzepica żył lub tętnic) – np. ból i obrzęk kończyn, duszność

• Krwawienia – mimo dużej liczby płytek mogą pojawić się np. krwawienia z nosa, dziąseł

• Bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia widzenia

• Drętwienie lub mrowienie kończyn

• Zaczerwienienie i uczucie ciepła na skórze (tzw. erytromelagia)

• Niekiedy powiększenie śledziony

4. Jak diagnozuje się trombocytozę?

Podstawą diagnozy jest badanie krwi morfologia, które pokazuje liczbę płytek. Jednak sama liczba trombocytów nie wystarczy do rozpoznania rodzaju trombocytozy i przyczyny. Dlatego specjaliści z Onkolmed Lecznica Onkologiczna wykonują szereg badań:

Podstawowe badania diagnostyczne:

• Morfologia krwi obwodowej – podstawowe badanie wykrywające podwyższony poziom płytek.

• OB i CRP – wskaźniki stanu zapalnego w organizmie.

• Badania poziomu żelaza, ferrytyny i witaminy B12 – by wykryć niedobory, które mogą powodować trombocytozę reaktywną.

• Badania genetyczne – wykrywanie mutacji w genie JAK2, CALR, MPL, które są charakterystyczne dla trombocytozy pierwotnej.

• Biopsja szpiku kostnego – w celu oceny produkcji komórek i wykluczenia innych chorób hematologicznych.

• Ultrasonografia jamy brzusznej – do oceny śledziony i wątroby.

W Onkolmed nasi hematolodzy i onkolodzy hematolodzy mają dostęp do nowoczesnych technologii diagnostycznych, które pozwalają precyzyjnie ustalić rozpoznanie.

5. Jakie są metody leczenia trombocytozy?

Leczenie trombocytozy zależy od jej przyczyny oraz ryzyka powikłań, zwłaszcza zakrzepicy.

Leczenie trombocytozy reaktywnej

W przypadku trombocytozy wtórnej najważniejsze jest leczenie przyczyny:

• Antybiotykoterapia w infekcjach

• Uzupełnianie niedoborów żelaza

• Leczenie chorób zapalnych lub nowotworowych

Po wyeliminowaniu przyczyny liczba płytek zwykle wraca do normy.

Leczenie trombocytozy pierwotnej

Wymaga stałej kontroli i często leczenia specjalistycznego. W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie oferujemy:

• Leczenie cytoredukcyjne – leki obniżające liczbę płytek (np. hydroksymocznik)

• Leczenie przeciwkrzepliwe – stosowanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) w niskich dawkach, aby zapobiegać zakrzepom

• Monitorowanie stanu pacjenta – regularne badania krwi, kontrola objawów

• W cięższych przypadkach leczenie może obejmować nowoczesne terapie celowane (np. inhibitory JAK2)

6. Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jeśli zauważysz u siebie objawy takie jak nawracające krwawienia, silne bóle głowy, zaczerwienienie skóry, obrzęki, drętwienia lub jeśli wyniki badań krwi pokażą podwyższony poziom płytek, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. W Onkolmed możesz umówić się na konsultację z:

• Hematologiem

• Onkologiem hematologiem

• Internistą

• Specjalistą chorób wewnętrznych

7. Diagnostyka i leczenie trombocytozy w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie

W naszej przychodni korzystamy z najnowszych osiągnięć medycyny, aby zapewnić kompleksową opiekę nad pacjentami z trombocytozą:

• Precyzyjna diagnostyka laboratoryjna i genetyczna

• Dostęp do biopsji szpiku i badań obrazowych

• Indywidualnie dobrane leczenie prowadzone przez doświadczonych hematologów i onkologów

• Stały monitoring i opieka nad pacjentem, aby zapobiegać powikłaniom

• Współpraca z placówkami oferującymi zaawansowane leczenie, w tym chemioterapię i terapie celowane

8. Jak zapobiegać powikłaniom?

Trombocytoza, szczególnie pierwotna, zwiększa ryzyko powikłań takich jak zakrzepy czy krwawienia. Dlatego ważne jest:

• Regularne kontrolowanie liczby płytek krwi

• Stosowanie się do zaleceń lekarza odnośnie leczenia i stylu życia

• Unikanie długiego unieruchomienia i dbanie o dobrą kondycję fizyczną

• Kontrola chorób współistniejących, np. nadciśnienia, cukrzycy

Zapraszamy na konsultacje i badania w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie

Jeśli masz pytania dotyczące trombocytozy lub potrzebujesz specjalistycznej diagnostyki i leczenia, zapraszamy do Onkolmed. Nasza przychodnia to miejsce, gdzie otrzymasz opiekę na najwyższym poziomie, indywidualnie dopasowaną do Twoich potrzeb.

Umów się na konsultację z hematologiem lub onkologiem hematologiem i wykonaj niezbędne badania diagnostyczne w komfortowych warunkach w centrum Warszawy.

Źródła:

1. Tefferi A., "Essential thrombocythemia and other myeloproliferative neoplasms," Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2016;2016(1):287-295. DOI: 10.1182/asheducation-2016.1.287

2. Harrison CN, et al., "Diagnosis and management of essential thrombocythemia," Blood. 2010;115(7):1478-1486.

3. Arber DA, et al., "The 2016 revision to the World Health Organization classification of myeloid neoplasms and acute leukemia," Blood. 2016;127(20):2391-2405.

4. Mayo Clinic, "Thrombocytosis: Causes, Symptoms, and Treatment."

5. National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Guidelines on Myeloproliferative Neoplasms, 2024.