Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Lip052017

05 Lip 2017

Rak nerki - wylecz bardzo rzadki i niebezpieczny nowotwór

Rak nerki (rak nerkowokomórkowy) jest jednym z najrzadziej występujących nowotworów. Rak nerki powstaje w wyniku pojawienia się nieprawidłowej masy w obrębie miąższu nerki. Dużo częściej rak nerki spotyka mężczyzn niż kobiety. Rak nerki jest niebezpiecznym rodzajem nowotworu, ze względu na to, że objawy mogą pojawić się w późnym stadium choroby, uniemożliwiając wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenie. Pomimo że rak nerki jest bardzo rzadki, obserwuje się dość często przerzuty pochodzące najczęściej z komórek nabłonka.
Rak nerki to nowotwór złośliwy, który lokalizowany jest w kanalikach nerkowych. Choroba często przez długi czas nie daje żadnych objawów, dlatego jest szczególnie groźna. Najwięcej zachorowań na raka nerki notuje się u mężczyzn po 40. roku życia.

Rak nerki - jakie są przyczyny i objawy?

Rak nerkowokomórkowy pojawia się dwa razy częściej u mężczyzn niż u kobiet. Ryzyko jego pojawienia się wzrasta z wiekiem – średni wiek występowania raka nerek to około 60 lat. Istnieje także złośliwy rak nerki występujący tylko u dzieci – jest to tzw. nerczak złośliwy lub nephroblastoma. Może on być wrodzony lub pojawiać się w okresie niemowlęcym lub przedszkolnym. Ma związek z mutacjami konkretnych genów (WT1 i WT2) u dziecka. Wiąże się z niektórymi wrodzonymi wadami oraz chorobami nerek i układu moczowego. Nowotwór nerek atakuje częściej osoby z nabytą torbielowatością nerek w przebiegu mocznicy i leczone za pomocą dializy. Ryzyko, że nerki zaatakuje nowotwór zwiększa się, szczególnie u kobiet, jeśli kobieta cierpi na otyłość i równocześnie na nadciśnienie, chociaż nie jest znana tego przyczyna.
Niektóre osoby są obarczone większym ryzykiem zachorowania na raka nerki ze względu na predyspozycje genetyczne i choroby, takie jak zespół von Hippla i Lindaua.
Najczęstszymi przyczynami zachorowalności na raka nerki są:

  • uwarunkowania środowiska
  • uwarunkowania hormonalne
  • uwarunkowania genetyczne
  • palenie papierosów
  • narażenie na działanie substancji chemicznych
  • nadużywanie środków przeciwbólowych
  • otyłość
  • dziedziczenie
  • ekspozycja na substancje chemiczne
  • nadużywanie leków
  • alkohol

Rak nerki (rak nerkowokomórkowy) w początkowym okresie rozwoju nie daje objawów. Później pojawiają się bóle w okolicy lędźwiowej oraz krwiomocz. Objawem sugerującym chorobę jest także długo utrzymująca się gorączka, której źródła nie da się ustalić, ma charakter septyczny. Początkowa niedokrwistość przechodzi w nadkrwistość. Guz nerki jest prawie niewyczuwalny i najczęściej zostaje wykryty przypadkowo, np. podczas USG. U bardzo licznej grupy pacjentów obserwuje się także:

  • niedokrwistość niedobarwliwą,
  • czerwienicę (wzrost ilości czerwonych krwinek RBC)
  • spadek masy ciała
  • hiperkalcemię (wzrost poziomu wapnia we krwi)
  • podwyższone ciśnienie tętnicze krwi
  • podwyższone OB.
  • zespoły paraneoplazmatyczne
  • zapalenie wielomięśniowe
  • skrobiawicę (amyloidozę)
  • upośledzenie funkcji wątroby
  • hematuria– obecność czerwonych krwinek w moczu
  • ból krzyżowo-lędźwiowy
  • żylaki powrózka nasiennego u mężczyzn
  • namacalny w jamie brzusznej guz
  • stan podgorączkowy lub gorączka
  • potliwość nocna.

Guzy łagodne zazwyczaj przebiegają bezobjawowo, wykrywane są przypadkowo w trakcie diagnostyki innych schorzeń. Dolegliwości bólowe okolic lędźwiowych pojawiają się wtedy, gdy guz osiągnie znaczne rozmiary. W 30% przypadków guz nerki o cechach nowotworowych daje przerzuty do innych narządów i jest przyczyną odchyleń w wynikach badań laboratoryjnych (hiperkalcemia, wzrost OB). Rak nerki daje najczęściej przerzuty do płuc, kości, wątroby i mózgu.

Jak diagnozowany jest rak nerki?

Przy jakimkolwiek podejrzeniu nieprawidłowości w układzie moczowym i nerkach podstawowym badaniem jest ogólne badanie moczu, a także morfologia oraz biochemiczne badanie krwi. Zanim diagnoza zostanie postawiona konieczne jest również wykonanie USG nerek.
Jeżeli wyniki są niekorzystne dla pacjenta, lekarz wystawia skierowanie na tomografie komputerową jamy brzusznej i miednicy. Badanie ma nie tylko wykluczyć lub potwierdzić wcześniejsze rozpoznanie, ale także pokazać rozległość, wielkość guza oraz obecność przerzutów. Przed badaniem pacjent przyjmuje środek kontrastujący, który pozwala zobaczyć nacieki guza do żyły nerkowej oraz żyły głównej dolnej.
Informacje zebrane w czasie tomografii pozwalają także podjąć decyzję o przedoperacyjnym zmniejszeniu guza. Można to zrobić poprzez zablokowanie dopływu krwi do naczyń, którymi guz się odżywia. W języku potocznym mówi się o tej metodzie – głodzenie guza.
Lekarz może też zlecić przeprowadzenie arteriografii nerkowej, czyli kontrastowego badania tętnic nerkowych. Kolejnym badaniem, które pokazuje zmiany w obrębie układu kielichowo-miedniczkowego nerki jest urografia.
Do poszukiwania przerzutów raka nerki do nadnerczy wykorzystuje się rezonans magnetyczny.
Biopsję pierwotnego ogniska nowotworowego wykonuje się rzadko, głównie wtedy, gdy ryzyko zabiegu operacyjnego jest bardzo duże.

Jak leczony jest rak nerki?

Raka nerki (rak nerkowokomórkowy) leczy się chirurgicznie. Radioterapia jest nieskuteczna. Chemioterapia również. Nadzieję na polepszenie leczenia dają nowe leki, stosowane w leczeniu celowanym. Stosuje się także leczenie immunologiczne interferonem alfa i interleukiną 2.
Podstawowym sposobem leczenia jest radykalna nefrektomia – usunięcie nerki wraz z jej torebką tłuszczową, powięzi i regionalnymi węzłami chłonnymi. Można to wykonać, stosując różne drogi dostępu – przezotrzewnową (blizna na brzuchu) czy zaotrzewnową (blizna w okolicy bocznej). Jeśli nadnercze jest nieprawidłowe, również się je usuwa wraz z nerką.
Sytuacja komplikuje się, gdy czop nowotworowy wchodzi do żyły nerkowej i żyły głównej dolnej. Pogarsza to w znacznym stopniu rokowanie pacjenta, a i samo usunięcie czopa jest trudne technicznie i grozi powikłaniami. Gdy czop dochodzi do serca, konieczne jest usunięcie go w krążeniu pozaustrojowym. Na szczęście taka sytuacja zdarza się rzadko.
Gdy rak nerki nie jest zaawansowany, nefrektomię można wykonać laparoskopowo (podobnie jak w przypadku operacji otwartej przezotrzewnowo lub zaotrzewnowo). Do jamy brzusznej przez niewielkie cięcia wprowadza się kamerę i narzędzia chirurgiczne. Przez większe cięcie w podbrzuszu nerkę wyciąga się na zewnątrz. Takie postępowanie pozwala zmniejszyć ból pooperacyjny, skrócić pobyt w szpitalu i późniejszą rekonwalescencję, a wyniki onkologiczne są podobne jak w operacji klasycznej.
Coraz częściej raka nerki rozpoznaje się w niskim stadium zaawansowania. Dzięki temu możliwe jest zastosowanie technik nerkooszczędzających. Gdy guz ma średnicę mniejszą niż 4 cm i nie ma objawów klinicznych, można usunąć guza z marginesem tkanek zamiast całej nerki. Częściowe wycięcie nerki przeprowadza się zazwyczaj jako zabieg otwarty, ale możliwa jest również operacja laparoskopowa. W trakcie operacji naczynia nerkowe są czasowo zamykane, a następnie guz jest usuwany, kontroluje się krwawienie, zamyka układ zbiorczy nerki i w końcu przywraca krążenie.
Niewielkie guzy nerki próbuje się również niszczyć za pomocą fal ultradźwiękowych o wysokiej częstotliwości (HIFU), krioablacji czy termoablacji. Metody są jeszcze w trakcie badań. Sondy wkłuwa się do guza podczas operacji, laparoskopii lub przezskórnie.
Jeśli rak występuje obustronnie, chory ma niewydolną drugą nerkę lub ma jedynie jedną nerkę, wymaga to indywidualnego podejścia, a radykalna nefrektomia jest często niemożliwa.
W leczeniu paliatywnym raka nerki, gdy u chorego występuje masywny krwiomocz, można zastosować selektywną embolizację (zamknięcie) tętnicy nerkowej.
Rak nerki (rak nerkowokomórkowy), mimo że coraz częściej wykrywany we wczesnych stadiach zaawansowania, nadal jest bardzo trudny do wyleczenia.

Jakie przerzuty daje rak nerki?

U około połowy chorych w momencie zdiagnozowania rak nerki jest już pełnoobjawowy. Niepokojące objawy w niektórych przypadkach oznaczają nie tylko raka nerki, ale także przerzuty do innych tkanek i narządów. Zdarza się także, że do rozpoznania raka nerki dochodzi przypadkowo – przy badaniach profilaktycznych USG, które należy regularnie wykonywać, lub przy innych dolegliwościach, które wymagają takiego badania. Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej jest w stanie wykryć guza nerki także na wczesnym etapie jego rozwoju, co daje większe szanse na wyleczenie.

Gdzie mogą się pojawić przerzuty w przypadku raka nerki?

Ten nowotwór złośliwy może wywołać:

  • przerzuty do płuc,
  • przerzuty do węzłów chłonnych,
  • przerzuty do kości,
  • przerzuty do wątroby,
  • przerzuty do nadnerczy,
  • przerzuty do mózgu.


W przypadku wykrycia raka nerki, czyli złośliwego nowotworu wywodzącego się z komórek znajdujących się w nerkach, zajętą nerkę wycina się i bada. Wyniki badań pozwalają potwierdzić, czy guz miał charakter nowotworowy, a także określić na jakim etapie rozwoju był rak. Trzeba obserwować chorego, czy nie odczuwa dolegliwości ze strony układu kostnego czy nerwowego. Jeśli takowe występują, przeprowadza się także badania w kierunku przerzutów. Są to badania scyntygraficzne kości czy badania tomograficzne głowy lub płuc.
Niestety, przerzuty w przypadku raka nerki mogą pojawić się po kilku miesiącach, ale także latach.
Bardzo dobra poradnia znajduje się w Onkolmed Lecznica Onkologiczna. W Poradni Nowotworów Układu Moczowego konsultują jedni z najlepszych specjalistów.

W celu umówienia się na konsultację u urologa, onkologa, chirurga  skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny