Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Cze042020

04 Cze 2020

O czym świadczy powiększona tarczyca?

Powiększona tarczyca to inaczej wole tarczycowe. Każda sytuacja, w której wydaje się, że tarczyca jest nienaturalnych rozmiarów należy udać się na konsultację do endokrynologa. Pełna diagnostyka polega na badaniu krwi, badaniu obrazowym, czyli wykonaniu USG tarczycy, w skrajnych przypadkach wykonuje się badanie inwazyjne - biopsję aspiracyjną cienkoigłową.

Czy przy powiększonej tarczycy występują inne dolegliwości?

Powiększona tarczyca jest dość widoczna, jak też wyczuwalna poprzez dotyk. Dana osoba może odczuwać dyskomfort w okolicach szyi. Mogą też wystąpić bóle. Niekiedy przy powiększonej tarczycy pojawia się obrzęk. Jest on skutkiem krwawienia lub torbieli tarczycy. Po stwierdzeniu takiej sytuacji konieczna jest wizyta u lekarza endokrynologa celem potwierdzenia diagnozy.
Osoba z wolem ma powiększony obwód szyi. Odczuwa też ucisk w tchawicy co powoduje dodatkowo duszności i trudności z oddychaniem. Powiększona tarczyca skutkuje ochrypłym głosem u pacjenta, dlatego że występuje nacisk na nerw krtaniowy.
Niestety zdarza się też tak, że u niektórych osób nie występują opisane wyżej objawy powiększonej tarczycy. Dzieje się tak, wtedy gdy działanie gruczołu tarczowego jest prawidłowe. Wykrycie zaburzeń tarczycy, w tym powiększonej tarczycy, jest w takim wypadku możliwe tylko w przypadku, gdy lekarz wykonuje badanie z całkiem innej przyczyny.

Jakie są przyczyny powiększonej tarczycy?

Powiększenie tarczycy nie jest chorobą lecz objawem:

  • chorób tarczycy;
  • niedoboru jodu;
  • nadmiaru toksyn (goitrogenów).

Niedobór jodu

Niemal 90% przypadków wola tarczycowego w skali ogólnoświatowej jest spowodowane niedoborem jodu. W Polsce przyczyna ta jest spotykana sporadycznie. Niedobór jodu powoduje uwrażliwienie komórek tarczycy (czyli tyreocytów) na miejscowe czynniki wzrostowe, co prowadzi do zwiększenia ich bezwzględnej liczby. Z kolei stymulacja tyreocytów przez wydzielaną przez przysadkę tyreotropinę (TSH) skutkuje ich przerostem (powiększeniem się).

Goitrogeny

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku spożywania w diecie tzw. związków wolotwórczych (syn. goitrogenów), tj. substancji, które ograniczają przyswajalność jodu z pokarmów bądź wpływają na metabolizm tego pierwiastka. Należy do nich zaliczyć m.in. tiocyjaniany (rodanki) zawarte w takich warzywach jak kapusta, brukselka, kalafior czy rzepak.

Guzy tarczycy

Guzy tarczycy (zarówno łagodne, jak i złośliwe – w tym rak tarczycy) mogą również manifestować się klinicznie jako jawne powiększenie tarczycy. Guzom złośliwym może towarzyszyć powiększenie (jedno- lub obustronne) szyjnych węzłów chłonnych.

Choroba Gravesa-Basedowa

Powiększenie tarczycy w chorobie Gravesa-Basedowa jest wynikiem pobudzenia znajdujących się na komórkach gruczołu tarczowego receptorów dla tyreotropiny (TSH-R) przez krążące przeciwciała (tzw. anty-TSH-R). Stymulacja tych receptorów przez wspomniane przeciwciała przyczynia się ponad to do rozwinięcia pełnego obrazu klinicznego nadczynności tarczycy.

Choroba Hashimoto

Początkowe stadium choroby Hashimoto (syn. przewlekłego limfocytowego zapalenia tarczycy), będącej najczęstszą przyczyną niedoczynności gruczołu tarczowego, niemal zawsze przebiega z równomiernym powiększeniem się tarczycy. Wole ma zazwyczaj dość spoistą (twardą) konsystencję, a badanie palpacyjnie nie wywołuje u pacjenta dolegliwości bólowych.

Podwyższone zapotrzebowanie na hormony tarczycy

Powiększenie tarczycy może ujawnić się ponad to w wypadku podwyższonego zapotrzebowania organizmu na hormony tarczycy – tyroksynę (T4) i trójjodotyroninę (T3). Taka sytuacja ma miejsce np. podczas ciąży, kiedy gonadotropina kosmówkowa produkowana w dużej ilości przez komórki cyto- i syncytiotrofoblastu wykazuje działanie podobne do tyreotropiny (TSH) na komórki tarczycy (tyreocyty), promując ich przerost.

Na czym polega leczenie powiększonej tarczycy?

W przypadku stwierdzenia u siebie powyższych objawów lub wyraźnego i widocznego zwiększenia się obwodu szyi należy udać się do lekarza w celu przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki. Opiera się ona na wykonaniu testów laboratoryjnych krwi (określenie poziomu hormonów tarczycy i TSH), badaniu ultrasonograficznym szyi (ocena gruczołu i węzłów chłonnych), a także biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) i ocenie pobranego materiału pod mikroskopem.
Leczenie powiększonej tarczycy zależy od przyczyn i objawów, które wywołuje. Najczęściej niewielkie zmiany, które nie mają cech nowotworowych, pozostawia się do obserwacji. Jeżeli powodem zwiększenia objętości gruczołu jest niedobór jodu, terapia polega na uzupełnianiu niedoborów tego pierwiastka. W przypadku stwierdzenia dolegliwości związanych z nadczynnością tarczycy, należy zastosować jod promieniotwórczy lub leki przeciwtarczycowe. Ich działanie opiera się na hamowaniu syntezy i wydzielania hormonu – tyroksyny.
Leczenie operacyjne powiększonej tarczycy jest wskazane w przypadku:

  • wystąpienia dużego wola, które znacznie utrudnia oddychanie oraz połykanie pokarmów;
  • wola umiejscowionego za mostkiem lub w śródpiersiu;
  • guzkowego wola nadczynnego;
  • nawrotów objawów mimo leczenia zachowawczego;
  • stwierdzenia raka tarczycy.

Kiedy należy wykonać USG tarczycy?

Na USG tarczycy powinny zgłosić się wszystkie osoby obarczone ryzykiem genetycznym raka tarczycy. Lekarz skieruje na badanie również te osoby, u których występują objawy niedoczynności lub nadczynności tarczycy, a także w przypadku, gdy wyniki badań wskażą nieprawidłowe stężenia hormonów.
USG jest także badanie zalecanym po wykryciu jakichkolwiek zmian w obrębie tarczycy i po zauważalnym powiększeniu się jej obwodu.
USG tarczycy jest badanie pozwalającym wykryć niepokojące zmiany tworzące się w obrębie tego narządu. Z tego względu jest badaniem niezbędnym we wczesnej diagnozie nowotworów. Regularne badania, średnio co dwa lata, zaleca się osobom, u których wykryto zmiany tarczycy. Badanie powinny wykonywać również osoby, u których w przeszłości była stosowana radioterapia okolicy szyi.
Badanie przeprowadzane jest również w celu kontroli leczenia hormonalnego.

Gdzie mogę się zgłosić by zbadać swoją tarczycę?

Jeśli masz powiększoną tarczycę lub chcesz omówić swoje badania tarczycy zgłoś się do lekarza endokrynologa. Poradnia Endokrynologii Ogólnej i Onkologicznej, w której pracują doświadczeni lekarze endokrynolodzy mieści się w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. W razie konieczności wykonania badania USG tarczycy można je wykonać na miejscu.

W celu umówienia się na konsultację u endokrynologa, onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
https://www.medonet.pl/zdrowie,powiekszona-tarczyca---przyczyny--leczeni...
https://portal.abczdrowie.pl/powiekszona-tarczyca-objawy-rodzaje-wielkosc
https://wylecz.to/hormony/powiekszona-tarczyca-co-jest-przyczyna-powieks... 
https://www.hellozdrowie.pl/jak-objawia-sie-powiekszona-tarczyca-przyczy...
https://zdrowie.radiozet.pl/Choroby/Endokrynologia/USG-tarczycy-kiedy-wy... 

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny