Przewlekły ból brzucha - przyczyny i leczenie

Brzuch stanowi obszar anatomiczny ciała, który ograniczony jest od góry przez dolną granicę żeber oraz przeponę, od dołu przez kości miednicy. Ból brzucha odnosi się do dolegliwości, które zlokalizowane są wewnątrz jamy brzusznej, zawierającej narządy takie jak wątroba, śledziona, trzustka, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, odbyt, a także zlokalizowane w miednicy: pęcherz moczowy oraz żeńskie narządy płciowe. Czasami ból brzucha odczuwany w obrębie jamy brzusznej może pochodzić z innego rejonu ciała, przykładowo dolnej części płuc, serca lub nerek. Analogicznie, schorzenia narządów w jamie brzusznej mogą powodować dolegliwości w obszarze pleców lub klatki piersiowej. Jest to rodzaj tzw. bólu rzutowanego.

Ból brzucha – jakie są przyczyny bólu brzucha?

W większości przypadków ból brzucha stanowi przejaw chorób narządów jamy brzusznej. Około 20% konsultacji gastrologicznych z powodu bólu brzucha nie wiąże się z chorobami organicznymi, czyli takimi, którym towarzyszą nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych czy obrazowych. Są to przypadki zaburzeń czynnościowych, u podłoża których leży albo wzmożona czynność skurczowa mięśni gładkich narządów trzewnych (potocznie określana mianem kolki), albo zwiększona wrażliwość trzewna. Jest to sytuacja, w której osoba o wzmożonej wrażliwości na bodźce płynące z narządów jamy brzusznej odczuwa dyskomfort lub ból, podczas gdy osoba o prawidłowym czuciu trzewnym nie czuje bólu.
U kobiet bóle w dolnej części brzucha, w podbrzuszu, określane też jako bóle miedniczne, mogą wywodzić się z narządów rodnych: jajników, jajowodów i macicy. Rozlany ból brzucha może być wyrazem chorób niepowiązanych narządowo z jamą brzuszną: metabolicznych, neurologicznych, zatruć i naczyń krwionośnych. Przykłady bólów brzucha będących przejawem chorób spoza jamy brzusznej:

Choroby ginekologiczne (wymagają konsultacji ginekologa):

choroby jajowodów (zapalenie, skręt),
ciąża pozamaciczna,
zapalenie jajnika,
pęknięcie lub skręt torbieli jajnika.

Choroby metaboliczne/toksyczne:

ostra porfiria,
zatrucie ołowiem,
neuropatia cukrzycowa.

Choroby neurologiczne (wymagają konsultacji neurologa:

półpasiec,
migrena brzuszna,
padaczka brzuszna,
choroby z ucisków nerwów.

Choroby naczyniopochodne (wymagają konsultacji kardiologicznej):

maska brzuszna zawału serca,
zapalenie aorty,
tętniak aorty.

Jakie są najczęstsze przyczyny bólu brzucha?

Do najczęstszych przyczyn bólów brzucha można zaliczyć choroby zapalne oraz przebiegające z owrzodzeniem błony śluzowej (np. choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy). Kolejną grupą są choroby prowadzące do niedrożności jelit lub przewodów żółciowych czy trzustkowych. Rzadko przyczyną są stany wynikające z niedokrwienia narządów jamy brzusznej. Do przyczyn bardzo rzadkich zalicza się choroby metaboliczne czy neurologiczne.
Jak wspomniano, częstą przyczyną bólu brzucha są zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego i czucia trzewnego. Najczęstsze choroby przedstawiono poniżej:

choroby zapalne,
ostre zapalenie żołądka i jelit (tzw. zatrucie pokarmowe),
zapalenie wyrostka robaczkowego,
zapalenie pęcherzyka żółciowego,
zapalenie uchyłków jelita grubego,
choroby z owrzodzeniem,
wrzód żołądka,
wrzód dwunastnicy,
choroba refleksowa z nadżerkami/owrzodzeniami przełyku,
niedrożność jelita cienkiego (skręt, wgłębienie),
nowotwory jelita grubego,
zrosty pooperacyjne,
zwężenia w przebiegu nieswoistych zapalnych chorób jelit,
niedokrwienie.

Ból brzucha - jak przebiega leczenie bólu brzucha?

Leczenie uzależnione jest od przyczyny dolegliwości i może obejmować farmakoterapię (leki rozkurczowe, przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe, antybiotyki, probiotyki), ale niekiedy konieczne bywa leczenie operacyjne. Szczególnie trudnym w leczeniu schorzeniem jest zespół jelita drażliwego, w którym – pomimo braku uchwytnej przyczyny bólu brzucha, trudno jest wyeliminować jego pojawianie się.
W przypadku pojawienia się bólu brzucha, który trwa dłuższy czas należy udać się do Poradni Lekarza POZ, gdzie przyjmują lekarze rodzinni. Gdy zajdzie konieczność lekarz rodzinny odeśle do specjalisty. Ból brzucha, który jest przewlekły może leczyć ginekolog, neurolog, kardiolog, lekarz medycyny paliatywnej, proktolog, gastroenterolog.

W celu umówienia się na konsultacje u lekarza rodzinnego, proktologa, ginekologa, neurologa, lekarza medycyny paliatywnej, gastroenterologa, kardiologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Powrót